Monday, April 11, 2011

matzah brei



jak mowi dowcip/przepis polskojezycznych Zydow:
Jedna maca jedno jajko,
Druga maca drugie jajko.
:-)

Nie potrafie odkryc tajemnicy macy. Pisalam juz o tym trzy lata temu tutaj i rok temu tu tez. Nie wiem dlaczego nikomu z moich zydowskich znajomych maca tak naprawde nie smakuje. Ilekroc w rozmowach przewija sie temat macy i Pesach* dostaje liste przepisow, ktora mozna by zatytuowac: 100 sposobow na przyrzadzenie macy, by nie smakowala jak maca. Sytuacja z maca przypomina mi sytuacje z karpiem wigilijnym w Czechach - malo kto go lubi, ale kazdy o nim mowi. Moze sa tacy, ktorzy uwielbiaja karpia i mace, ale zdaje sie ze rownie wielu za nimi nie przepada.

Matzah brei
oznacza w jidysz smazona mace, ale brei odpowiada tak naprawde polskiemu slowu breja, a pochodzi od niemieckiego okreslenia papki, mieszaniny (Agacie bardzo dziekuje za pomoc w kwestiach lingwistycznych!). Mama Gi nazywa ta potrawe od nazw skladnikow, a nie od sposobu wykonania, czyli: maca z jajkami. Jakkolwiek by sie ta potrawa nie nazywala, to jest to rzeczywiscie smazona maca z jajkami. Matzah brei jest/byla dla wielu naszych izraelskich znajomych esencja sniadan przygotowywanych w trakcie Pesach. Brzmi banalnie, smakuje dla wielu znacznie lepiej niz sama maca.

Matzah brei
mozna przyrzadzic co najmniej na kilka sposobow -
jesli obsmazymy pojedyncze wieksze kawalki macy oblepione jajkiem, to powstanie cos podobnego do grzanki maczanki czy French toast z macy. Mozna jednak mace polamac na drobniejsze kawalki, wymieszac z jajkami i usmazyc w formie omletu. Zazwyczaj jednak matzah brei nie ma formy grzanek czy pieknego omletu a wlasnie forme jajecznej brei. Smazona mace mozna podawac na slodko z cukrem, dzemem, swiezymi owocami, badz na slono z pieprzem czy salsa warzywna. Dobra na sniadanie.

Przepis na matzah brei czyli smazona mace z jajkami (zaslyszany od mamy Gi):
2 kawalki macy
2 jajka
kilka lyzek mleka lub wody
szczypta soli
lyzka masla


Mace polamac na kawalki i namoczyc w letnim mleku lub wodzie. Jajka wybic do miski, lekko ubic widelcem, odrobine posolic. Wymieszac mace z jajkiem. Na patelni rozgrzac maslo, wylac mace wymieszana z jajkiem i usmazyc jak omlet lub jajecznice. Podawac z cukrem, marmolada, miodem lub z czarnym pieprzem. Dobra nie tylko w Pessah.

* moze nie powinnam tego wyjasniac, ale jednak to zrobie: poza swietem Pesach Zydzi macy praktycznie nie jedza, choc pewnie zawsze sie znajdzie jakis wyjątek. Oczywiscie mozna w ciagu roku mace kupic w izraelskim sklepie (czasem), stoi zazwyczaj gdzies schowana na dolnej polce, nie widzialam ani nie slyszalam by ktos kupowal ją jednak w Izraelu okresie innym niz Pesach.
Warto tez zauwazyc, ze w Polsce koszerna mace da sie kupic przez caly rok, nawet na prowincji.

25 comments:

  1. Ech, a już myślałem, że będzie przepis na macę :( Ale za to ciekawa opowieść. Poprzednie też, bo sobie luknąłem w linki :)

    ReplyDelete
  2. Alez ja Ci Tosku moge przepis na mace podac, ale nie wykorzystalam go (brak determinacji), a tu pisze o tym co zrobilam, chwale sie znaczy sie :)

    Mace normalni ludzie kupuja w sklepie :D

    ReplyDelete
  3. No ja to wiem, czytałem, ale ja jestem po... nienormalny :D

    ReplyDelete
  4. Czyli nalezysz do tych ktorzy wyrobia sie w 18 minut od polaczenia razem skladnikow do upieczenie macy? :)))

    ReplyDelete
  5. Skoro pytasz to pewnie nie, ale wówczas najwyżej kurki będą miały wyżerkę :)

    ReplyDelete
  6. a wiesz Basku, ze u nas w spizarni zawsze mamy zapas macy? Nie wiem dlaczego. Jakos tak od zawsze byla :)

    ReplyDelete
  7. Basia, czyli to jest ta słynna jajecznica z macą o której mówiliście z Łukaszem? Wiesz, tak bardzo Wam nie wierzyłam, że to może być dobre (bo za macą nie przepadam, karpia za to uwielbiam), że w końcu usmażyłam i.. rzeczywiście jest dobra! No ale właśnie - breja to chyba najbardziej adekwatne określenie na wygląd tego smakołyku.. U Ciebie za to ten skraweczek wygląda całkiem ładnie - w cętki jak u lamparta :)

    Ściskam :)

    ReplyDelete
  8. mój tata lubi macę
    z dawnych czasów kiedy jego babcia robiła ją jeszcze na kaflowym piecu po prostu kładąc "ciasto" na blachę
    można by rzec smak dzieciństwa

    ReplyDelete
  9. Nigdy nie jadłam macy.
    Chętnie bym skosztowała Basiu:)

    Ściskam:*

    ReplyDelete
  10. Basiu,moja prababcia Franciszka robiła nam macę po prostu na kuchni.Takiej kaflowej z żelaznymi fajerkami.I to był najlepszy przysmak.Jedliśmy ja ze wszystkim i samą.
    Taką z jajkami widzę pierwszy raz w życiu.Ale wiem,że pyszna musi być.
    Pozdrawiam Cię serdecznie!

    ReplyDelete
  11. Basiu, a ja właśnie odświeżam sobie "Miriam's Kitchen" (polecam!) i dojechałam dziś rano do rozdz. pt. "Kwiecień" i oczywiście obchody Pesach, a tam, wiadomo - gdzie nie spojrzysz, maca, w tym matzoh brei ;)

    ReplyDelete
  12. interesujące :) Ja lubię macę ale chrupać, taką suchą :)

    ReplyDelete
  13. Ja też myślałam, że przepis się pojawi :) Ale nie szkodzi! Maca - pierwszorzędna przekąska. U mnie w domu bardzo często gości, bo ma taki neutralny smak (ta klasyczna) i nie ma dylematów z cyklu: przekąska na słodko czy na słono? ;) Pozdrawiam ciepluko!

    ReplyDelete
  14. A ja też chciałabym poprosić o przepis na macę - chętnie zrobię w domu sama :)

    ReplyDelete
  15. This comment has been removed by the author.

    ReplyDelete
  16. Woow
    nowe smaki- jak dla Mnie.
    Wiesz Basiu, ja jestem wieelką miłośniczką wszystkiego co dziwne i na pierwszy rzut oka niepasujące (chałka z podsuszaną krakowską- pycha! wierzę, że maca i jajecznica również świetnie smakuje;)

    Buziaki

    ReplyDelete
  17. O, to bardzo ciekawy przepis :) Już się cieszę, bo wzbogaci to moją rytualną weekendową jajecznicę :) Macą jadam - pogryzam, ale ze sklepu... Pozdrawiam!

    ReplyDelete
  18. Lubię macę. A taka w smażonej formie z dżemem zapowiada się wybornie.

    Ściskam Cię mocno, Basiu!

    PS a mojej sklerozy nieodmiennie się wstydzę i zaczyna mi być już naprawdę strasznie głupio. przepraszam! :((

    ReplyDelete
  19. Ale fajny przepis! No własnie, przypomina mi się Twoja opowieśc o niechęci do macy Żydów. Ha, a z karpiem to ciekawe porównanie. Ja akurat lubię i to, i to ;)

    A na koniec dodam, ze zupełnie słabą mam zajarę - ten kawał zrozumiałam doiero gdy zajrzałam do Ciebie po raz drugi, by skomentować przeczytany wcześniej wpis!

    Buziaki z ciągle zimnego, szarego Gdańska. Tylko forsycja zakwitła...

    ReplyDelete
  20. Zawsze kusiły mnie przepisy z macą w roli głównej, ale jeszcze nigdy nie było okazji, żeby z jakiegoś skorzystać. Maca kojarzy mi się z dzieciństwem (uwielbiałam ją).

    ReplyDelete
  21. W dzieciństwie jadaliśmy macę grubo posmarowaną masłem. Uwielbiałam to. Moje dzieci chyba nie znają tego smaku. Jutro kupuję macę. Myślałam, że u Ciebie będzie przepis na breję z jej dodatkiem, a tu nic z tego/ Piękne, kształtne trójkąciki. Jak zawsze perfekcyjna. Nawet breja ma kształt.

    ReplyDelete
  22. Trochę jak tosty francuskie, ale z macy na pewno lepiej smakują :)
    Jestem juz u siebie, zapraszam :)

    ReplyDelete
  23. Ja najbardziej lubię macę lekko podgrzaną, posmarowaną masłem i posypaną solą i sezamem. Głownie tak ją jadam, ale taką breję też kiedyś przyrządzę jak się znów w macę zaopatrzę, albo może jak ją kiedyś sama zrobię :)

    ReplyDelete
  24. Wyszła pyszna, dziekuje za przepis. Nie mogłam sobie przypomnieć jak robił ja Moj Sasiad Alan. Bardzo lubie Żydowska kuchnie, w Izraelu jadalam czasami szaszuka ( nie pamiętam dokladnie jak to sie pisze ale jaja sądzono z kolęda, zalane pomidorami, pychotka... Jesli macie przepis to bede wdzięczna. Pozdrawiam. Aneta

    ReplyDelete
  25. Droga Aneto, ciesze sie, ze moj przepis Ci pomogl :)) Przepis na potrawe o ktorej piszesz - shakshuka, szakszuka - tez mam:
    http://makagigi.blogspot.com/2010/06/shakshuka.html
    akurat kolendry nie dodaje, ale oczywiscie mozna dodac przypraw wedle wlasnych upodoban. Pozdrawiam serdecznie, B.!

    ReplyDelete